-
Veri Nedir?
Ham, (işlenmemiş) gerçek enformasyon parçacığına verilen addır. Yani, işlenmemiş yorum yapmaya imkân vermeyecek düzeyde sistemleştirilmiş ham bilgidir. Bir verinin tek başına bir anlamı ve işlevi bulunmamaktadır. Veriler toplandıktan sonra gruplanarak, sıralanarak ve özetlenerek, elle ya da bilgisayarla işlenip enformasyona dönüştürüldüklerinde anlam kazanmakta; ait oldukları bağlamı açıklama gücüne kavuşmaktadır. Problem çözme ya da karar verme gibi bir amaca hizmet edebilecek duruma gelmektedir.Veriler ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilmektedir. Ölçüm ya da sayım yolu ile toplanan ve sayısal bir değer bildiren veriler nicel veriler, sayısal bir değer bildirmeyen veriler de nitel veriler olarak adlandırılmaktadır. Buna göre veriler
- Yapılandırılmış, yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış veriler,
- Ücretli-ücretsiz veriler,
- Statik, dinamik veriler,
- Açık veriler
- Büyük veriler olarak gruplandırılabilirler. -
Veri seti nedir?
Veri setleri, kategoriler ve değişkenler arasındaki ilişkileri gösteren ilgili veri kümelerinin koleksiyonlarıdır. Bir veri kümesinin en temel temsili bir tablodur. Tablonun her bir sütunu belirli bir değişkeni temsil eder. Her satır, o sütunun değişkeninin belirli bir değerine karşılık gelir.
-
Açık Veri nedir?
Açık veriler, herkes tarafından serbestçe kullanılabilen, yeniden kullanılabilen ve yeniden dağıtılabilen verilerdir.Open Knowledge Foundation. Açık veri, Open Definition’na göre: Herkesin özgürce ve yeniden kullanabileceği ve yeniden dağıtılabileceği, yalnızca nitelik ve paylaşım gereksinimine tabi olan veridir. The Open Definition, bunun ne anlama geldiğine ilişkin kesin ayrıntılar verir. En önemlilerini özetlemek gerekirse:
Uygunluk ve Erişim: Veriler, bir bütün olarak ve makul bir yeniden üretim maliyetini aşmayacak şekilde, tercihen İnternet üzerinden indirilerek bulunmalıdır. Verilerin ayrıca uygun ve değiştirilebilir bir biçimde bulunması gerekir.
Yeniden Kullanım ve Yeniden Dağıtım: Veriler, diğer veri setleri ile karıştırılması da dâhil olmak üzere, yeniden kullanıma ve yeniden dağıtılmaya izin veren şartlar altında sağlanmalıdır.
Evrensel Katılım: Herkes kullanabilmeliyken, yeniden kullanabilir ve yeniden dağıtabilir olmalıdır- çalışma alanlarına veya kişi ve gruplara karşı herhangi bir ayrımcılık olmamalıdır. Örneğin, ticari kullanımını veya belirli amaçlarla (örneğin yalnızca eğitimde) kullanım kısıtlamalarını engelleyen ticari olmayan kısıtlamalara izin verilmemektedir.
Açık veriler için birlikte çalışabilirlik önemlidir, çünkü farklı bileşenlerin birlikte çalışmasına izin verir açık veriler. Birlikte çalışabilirlik, çeşitli sistemlerin ve kuruluşların birlikte çalışabilme yeteneğini gösterir (iş birliği içerisinde çalışma). Açık veriler için birlikte çalışabilirlik ise, farklı veri setlerini birlikte kullanma veya karıştırma becerisidir. Açık veri; farklı veri setlerini bir araya getirme ve dolayısıyla daha iyi ürün ve hizmetler geliştirme olanağını size verir. -
Açık Veri Platformu Nedir?
Girişimciler ve akademisyenlere sunulacak anonimleştirilmiş ve mahremiyeti sağlanmış veriden değer üreten veri paylaşım platformudur. Verileri yayınlamayı, paylaşmayı, bulmayı ve kullanmayı kolaylaştırmak için araçlar sağlayarak verileri erişilebilir kılan güçlü bir veri yönetim sistemidir.
-
Açık Yeşil nedir?
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve iştirakleri ile diğer paydaşlar tarafından üretilen verilerin yayınlandığı ücretsiz veri platformudur.
-
Büyük Veri Nedir?
Büyük veri; toplumsal medya paylaşımları, ağ günlükleri, bloglar, fotoğraf, video, log dosyaları gibi değişik kaynaklardan toparlanan tüm verinin, anlamlı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş biçimine denir. Olageldiği gibi, ilişkisel veri tabanlarında tutulan yapısal verinin dışında kalan, son dönemlere dek çok da kullanılmayan, yapısal olmayan veri yığınıdır.Büyük veri platformunun oluşumunda beş ana bileşen vardır. Bunlar; variety, velocity, volume, verification ve value dır. Genel olarak 5v diye açıklandığı için İngilizce karşılıklarına yer verilebilir.
- Variety (Çeşitlilik): Üretilen verinin yüzde 80’i yapısal değil ve her yeni üretilen teknoloji, farklı formatlarda veri üretmektedir. Telefonlardan, tabletlerden, bütünleşik devrelerden gelen türlü çeşitlilikte Veri Tipi ile uğraşılması gerekmektedir. Ayrıca bu verilerin farklı dillerde, Non-Unicode olabileceğini düşünürseniz, bütünleşik olmaları, birbirlerine dönüşmeleri de gerekmektedir.
- Velocity (Hız): Büyük Veri’nin üretilme hızı çok yüksek ve gittikçe artıyor. Daha hızlı üreyen veri, o veriye muhtaç olan işlem sayısının ve çeşitliliğinin de aynı hızda artması sonucunu doğurmaktadır.
- Volume (Veri Büyüklüğü): Veri büyüklüğü artık, terabyte ve petabytedan daha büyük hale geldiğinden, depolama ve analiz süreçleri için geleneksel yaklaşımlar yetersiz kalmaktadır.
- Verification (Doğrulama): Bu bilgi yoğunluğu içinde verinin akışı sırasında “güvenli” olması da bir diğer bileşendir. Akış sırasında, doğru katmadan, olması gerektiği güvenlik seviyesinde izlenmesi, doğru kişiler tarafından görünebilir veya gizli kalması gerekmektedir.
- Value (Değer): En önemli bileşen ise değer yaratması. Bütün yukarıdaki eforlarla tariflenen Büyük Veri’nin veri üretim ve işleme katmanlarınızdan sonra kurum için bir artı değer yaratıyor olması lazım. Karar veriş süreçlerinize anlık olarak etki etmesi, doğru kararı vermenizde hemen elinizin altında olması gerekmektedir. -
Büyük Veri Platformu Nedir?
Herhangi bir kaynaktan veri alıp onları para ve zaman tasarrufu, yeni proje gelişimi ve optimize edilmiş önerileri aynı zamanda da daha iyi strateji ve karar verme olanağı sağlayan cevaplar bulmak için verilerin analiz edilmesine imkân sağlayan platformun adıdır.
-
Verinin açık olabilmesi için hangi şartları sağlaması gerekir?
Verinin açık olabilmesi için erişilebilir ve kullanılabilir olması, tekrar kullanım ve dağıtım olanağına sahip olması, evrensel katılıma uygun olması gereklidir. Dünya bankasına göre açık veri yapısı üç unsurdan oluşmaktadır. Teknik Olarak Açıklık: Makineler tarafından okunabilen (machine-readable) standart yapıya uygunluk sağlamalıdır. Bilgisayar uygulamaları tarafından alınabilmeli ve anlamlı bir şekilde işleme tabi tutulabilmelidir.Yasal Olarak Açıklık: Açık bir şekilde lisanslanmalıdır. Herhangi bir sınırlama olmaksızın, ticari olmayan kullanım ve tekrar kullanıma izin verilmelidir.Etkileşimli Yayıncılık: Devletin/yerel yönetimin veriyi etkileşimli olarak çevrimiçi koymaları gerektiğidir. Verinin paylaşıma sunulması için her defasında istenmesine gerek kalınmamalıdır.Makine Okunabilirliği: Verinin sadece ekrandan okunmasından ziyade, bilgisayarlar tarafından işleme tabi tutulmasına imkân sağlanması gerektiğidir. Erişime sunulan veri aynı zamanda yüksek teknik engellere takılmadan sınıflandırmaya (sort), elemeye (sift), süzgeçten geçirilmeye (filter) de imkân sağlamalıdır. Diğer taraftan pahalı yazılımlar kullanılmadan erişilebilen standart dosya yapıları kullanılmalıdır.Tekrar Kullanma İzni: Erişime sunulan verinin herhangi bir kişi tarafından tekrar kullanımı ya da paylaşımında yasal kısıtlamaların olmaması gerektiğidir. Genellikle devlet verileri yeniden kullanılmayı yasaklayan telif veya IP korumaları altına yerleştirilir ve veriyi tekrar kullanacak kişilerin veri kaynağına atıf yapmasını gerektiren açık lisans bildirisi dışında başka bir sınırlama bulunmamaktadır.
-
Neden Açık Veri?
Açık veriler, henüz kullanılmayan, muazzam bir kaynaktır. Pek çok kişi ve kuruluş, görevlerini yerine getirmek için çok çeşitli veri türlerini toplamaktadır. Hem topladığı verilerin miktarı ve merkeziliğinden ötürü, hem de devlet/yerel yönetim verilerinin çoğunun kanunen kamuya açık veriler olması nedeniyle özellikle önemlidir ve bu nedenle açık hale getirilebilir ve başkalarının kullanımına sunulabilir. Açık verilerinin değer yarattığı çok sayıda alana işaret etmek zaten mümkündür. Bu alanlardan bazıları:
- Şeffaflığı artırmak,
- Yeni sosyal ve ekonomik değer üretmek,
- Katılımcılık
Şeffaflık: Vatandaşlar devletin veya yerel yönetimlerin neler yaptığını bilmek isterler. Vatandaşlar bu şekilde devlet verilerine özgürce erişebilmeli ve bu bilgiyi diğer vatandaşlarla paylaşabilmelidir. Şeffaflık sadece erişmeyi değil, aynı zamanda paylaşım ve tekrar kullanımı da kapsamaktadır. Bir şeyin anlaşılabilir olması için analiz edilmesine ve görsel olarak sunulmasına ihtiyaç duyulur. Bu da verinin açık olması ile mümkün olur. Bu sayede veri ve veriden elde edilen anlaşılır sonuçlar özgürce kullanılabilir ve tekrar kullanılabilir.
Sosyal ve Ekonomik Değer Üretmek: Dijital çağda veri, sosyal ve ticari faaliyetler için ana kaynaktır. Verilerin çoğu devlet ve yerel yönetimler yani kamu tarafından oluşturulur ya da yönetilir. Kamu elindeki veriyi açarak, sosyal ve ticari değere dönüşe yenilikçi iş alanları ve hizmetlerin oluşmasına olanak sağlamış olur.
Katılımcılık: Veriyi açarak, vatandaşların doğrudan bilgilendirilmesine ve vatandaşın karar sürecine dahil edilmesine daha çok olanak sağlanır. Bu şeffaflıktan da öte bir durumdur. Yönetişimin işleyişinde neler yaşandığını bilmekten ziyade vatandaşın katılım sağladığı bir süreçtir. -
Açık Format nedir?
Açık bir format, kullanımı üzerine parasal veya başka türlü herhangi bir kısıtlama getirmeyen ve en az bir ücretsiz açık kaynak yazılım aracı ile tam olarak işlenebilen bir formattır. Açık veride verinin açık formatta olması beklenir.
-
Kişisel bilgiler risk altında mı olacak?
Bursa Büyükşehir Belediyesi KVKK gereği bilgi ve gizlilik yasalarına uymakla mükelleftir, bu sebeple sadece kamuya açık ve anonimleştirilmiştir verileri yayınlamaktadır.
-
Hangi veriler yayınlanamaz veya yayınlanmayacaktır?
Kuruma ait hassas veriler ve kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ait hiçbir veri BBB Açık Veri Platformunda yayınlanmayacaktır.
-
Veri Setlerine daha fazla veri eklenecek mi?
Bursa Büyükşehir Belediyesi Açık Veri Platformu sürekli olarak yeni veri setleriyle güncellenecektir.
-
Açık veri platformunda yayınlanan veri setleri nasıl seçilir?
BBB ve iştiraklerinin veri havuzlarında tutulan verilerden gizli özelliği taşımayanlar, kişisel veri barındırmayanlar, yayınlanmasında sakınca olmayan "kamusal" veriler ve veri sahiplerinin açık veri olması konusunda uzlaştıkları veri setleri seçilir. Veriler seçilirken vatandaşların, akademinin ve girişimcilerin istekleri de göz önünde bulundurulur. Makine tarafından okunabilir biçimde bulunan ve gizlilik kısıtlamaları olmayan veri setleri tercih edilir.
-
BBB Açık Yeşil Platformun da hangi dosya formatları mevcut?
BBB Açık Veri Platformun da, açık dosya formatlarından olan xlsx, csv, pdf, xml, kml, json ve api formatlarında yayınlanan veriler mevcuttur.
-
Veriler ne kadar sıklıkla güncelleniyor?
Her bir veri setinin güncelleme sıklığı ilgili metaveri dosyasında mevcuttur. Veriler, yeni bilgilerin elde edilebilirliğine bağlı olarak düzenli olarak güncellenmektedir. Kritik veri setleri bilgi değiştikçe sürekli güncellenirken, diğerleri rutin bir sıklıkta güncellenmektedir.
-
Güncellemelerden nasıl haberdar olabilirim?
Her bir veri setinin güncelleme sıklığı ilgili metaveri dosyasında mevcuttur. Veriler, yeni bilgilerin elde edilebilirliğine bağlı olarak düzenli olarak güncellenmektedir. Kritik veri setleri bilgi değiştikçe sürekli güncellenirken, diğerleri rutin bir sıklıkta güncellenmektedir.
-
Veri setinde bulduğum bir hata için düzeltme gönderebilir miyim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
Açık veri platformunda yayınlanan veriler için kullanılan lisans bilgilerini nereden öğrenebilirim?
Veri setlerine erişerek, Bursa Büyükşehir Belediyesi Açık Veri Lisansını ve Kullanım Koşullarını otomatik olarak kabul etmiş olursunuz. Bursa Büyükşehir Belediyesi Açık Veri Lisansını https://acikyesil.bursa.bel.tr/en/lisans adresinden ve Kullanım Koşullarını https://acikyesil.bursa.bel.tr/tr/kkosul adresinden inceleyebilirsiniz.
-
Açık Verileri nasıl kullanacağım konusunda kısıtlamalar var mıdır?
BBB Açık Veri Platformu adından da anlaşılacağı üzere herkesin kullanımına açıktır. https://acikyesil.bursa.bel.tr/tr/kkosul adresi üzerinden kullanım koşullarını inceleyebilirsiniz.
-
Bu sitedeki verileri hangi amaçla kullanabilirim?
Kullanıcılar, bu platformda yer alan verileri, kullanıcı hüküm ve koşullarını ihlal etmemesi kaydıyla herhangi bir amaçla kullanabilir.
-
Veriler hakkında sorularım olduğunda kiminle iletişime geçebilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
Verilerin indirilmesinde bir sorun oluştu, ne yapabilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
Site hakkında geri bildirimim/önerilerim/şikâyetim olursa kiminle iletişime geçebilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
API nedir?
Application Programming Interface (API); Uygulama Programlama Arayüzü, veri ürünlerinin veya hizmetlerinin diğer ürünler veya hizmetlerle konuşmasına izin verir. API; web uygulaması, işletim sistemi, veritabanı, donanımlar yahut yazılım kütüphanesi için kullanılabilir. Günümüzde yoğunlukla web tabanlı uygulamalarda istemci ve sunucu arasındaki iletişimi sağlayan bir sözleşme olarak kullanılmaktadır.
-
Açık veri platformunda verileri nasıl arayabilirim?
BBB Açık Veri Platformunda, anahtar sözcükle arama yapmak ve/veya organizasyona, katagoriye, etiketlere, konuya veya dosya biçimine göre göz atmak için ana sayfada bulunan ara kutusunu kullanabilirsiniz.
-
BBB açık veri platformundaki verilerin sahibi kimdir?
Açık veri platformunda paylaşılan verinin sahibi veri setinin üzerine tıkladığınızda açılan sayfada metaveri dosyasında belirtilmiştir. Ayrıca organizasyonlar kısmında hangi kurum/kuruluşun hangi veri setlerini paylaştığını da görmeniz mümkündür.
-
Mekânsal Veri Nedir?
Koordinat sistemi ile yer küre üzerinde konumlandırılabilen ham, işlenmiş veya işlenebilir her türlü veriye mekânsal veri denir. Coğrafi bileşeni olan verileri belirtmek için kullanılır. Bu, bir veri kümesindeki kayıtların koordinatlar, adres, şehir veya posta kodu gibi konum bilgilerine sahip olduğu anlamına gelir. Bu veri kümesi nokta, çizgi, alan gibi vektör veri olabileceği gibi piksellerden oluşan raster, matris, binary file, database tabloları vb. veriler de bu tanımlamaya girer.
-
Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) nedir?
Coğrafi Bilgi Sisteminin kısaltmasıdır. Dünya üzerindeki sosyal, ekonomik, çevresel vb. sorunların çözümüne yönelik konuma dayalı karar verme süreçlerinde, kullanıcılara yardımcı olmak üzere, coğrafi verilerin; toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, mekânsal analizi, sorgulaması ve sunulması fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel, coğrafi veri ve yöntem bütünüdür. Verilerin bir bilgi sistemi ortamında coğrafi koordinatlarıyla birlikte tutulmasıdır. Bu koordinatlı verilere mekânsal veri adı verilmektedir.CBS ortamında veriyi görüntülemek için çoğunlukla haritalar kullanılmaktadır. CBS aracılığıyla, coğrafi bilgi görüntülenebilir, işlenebilir, değiştirilebilir ya da bu veriler arasında çeşitli bağlantılar kurulabilir.
-
CSV dosya formatı nedir?
Comma Separated Values (CSV) – Virgülle Ayrılmış Değerler dosyası elektronik tablo veya temel tablo bilgilerini çok basit bir biçimde saklayan düz bir metin dosyasıdır. Bu dosyalar genellikle farklı uygulamalar arasında veri alışverişinde kullanılır. Veritabanları genellikle CSV dosyalarını destekler. CSV formatı bir açık veri formatıdır. CSV dosya biçimindeki kaynaklar, sütunlardaki virgülle (,) ayrılmış bir tablodaki verileri temsil etmek için kullanılan basitleştirilmiş açık biçimde bir belge türüdür.
-
Json dosya formatı nedir?
JavaScript Object Notation (Json); JavaScript Nesne Notasyonu insanlar için kolay okunabilir olan bilgi saklama ve alışveriş formatıdır. Bir JSON dosyası sadece metin kapsar ve. json uzantısını kullanır. JSON yapılı veri depolayan ve genellikle bir sunucu ve istemci arasında veri alışverişi için kullanılan bir formattır. Bir JSON dosyası benzer fonksiyonlara sahip olan XML‘e (ing) daha basit ve hafif bir alternatiftir.Bütün programlama dilleri arasında, yapılandırılmış veri değişimini kolaylaştıran bir metin biçimidir. JSON sahip olduğu ağaç yapısıyla DOM ve XML ile benzerlik gösterse de bunlardan tamamen farklı bir yapıdadır.
-
BBB Açık Yeşil Platformunu nasıl kullanabilirim?
BBB Açık Veri Platformu Kullanım Kılavuzu oluşturulmaktadır; tamamlandığında sitede yayınlanacaktır.
-
Herkese açık olan tüm veri kümelerinin listesini nerede bulabilirim?
Bursa Büyükşehir Belediyesi Açık Veri Kataloğu ile veri setlerinin listesine platform üzerinden ulaşabilirsiniz.
-
BBB çalışanıyım- verilerimi açık veri platformunda nasıl yayınlarım?
Bursa Büyükşehir Belediyesi Akıllı Şehircilik Şube Müdürlüğü Açık Yeşil Ekibi ile iletişime geçebilirsiniz.
-
Açık Verilerin nasıl geliştirileceği hakkında bir fikrim var. Fikrimi veya ürünümü nasıl paylaşabilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
Bulamadığım bir veri kümesini nasıl talep edebilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilir, veri seti talebinizi mail adresi üzerinden yapabilirsiniz.
-
Aradığım verileri buldum, ancak görmek istediğim ek bilgiler var. Bu talebi nasıl yapabilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
BBB açık verileri ile gerçekleştirilmesi planlanan yarışmalardan nasıl haberdar olabilirim?
Bursa Açık Veri Platformunu ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Açık Veri Platformu Sosyal Medya Hesaplarını takip ederek haberdar olabilirsiniz.
-
Açık Yeşil Platformunda yayınlanan veri setleri içerisinde KVKK’ya aykırı olduğunu düşündüğüm veriler mevcut. Ne yapabilirim?
acikyesil@bursa.bel.tr mail adresi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
-
Açık Yeşil Platformu kim tarafından işletilmektedir?
Açık Yeşil Açık Veri Platformu Bursa Büyükşehir Belediyesi Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı, Akıllı Şehircilik Şube Müdürlüğü tarafından işletilmektedir.